Het is alweer februari en we hebben nog steeds geen winter gehad. De duiven vinden het niet erg en de kweek verloopt op veel hokken soepel. Echter voor de algehele toestand van onze natuur zou het goed zijn als er toch nog een vorstperiode zou komen. Veel klein ongedierte (insecten en kleine knaagdieren) zal dan bezwijken wat een positieve invloed heeft op het evenwicht in de natuur.
Ondanks dat de kweek op veel hokken soepel verloopt zijn er altijd een aantal problemen die zich voor kunnen doen tijdens de kweek. De meest voorkomende problemen bespreken we in deze editie van ‘Doktersraad’.
Om te beginnen krijgen wij in de praktijk toch ieder jaar weer een aantal maal de vraag waarom sommige duiven ondanks dat de koppeling soepel verloopt dan toch geen eieren leggen. Dit kan verschillende oorzaken hebben. De eerste en ook meest voorkomende oorzaak is overgewicht. Aan het einde van de rui-periode krijg ik vaak duiven in handen die veel te zwaar zijn. Nu is een klein beetje te zwaar in de winter niet zo heel erg. Echter wanneer de duiven dusdanig aanvetten dat de huid en het weefsel tussen de huid en de spieren geel van het vet gaat kleuren is dit schadelijk voor de algehele gezondheid van de duif. Wanneer zulke vette duiven (vooral de duivinnen) gekoppeld worden gaat het mis. Tijdens het ‘drijven’ van de doffers achter de duivinnen krijgt de duivin soms niet de kans om normaal te eten. Bij dergelijke vette duiven wordt dan het overtollige vet in zeer snel tempo afgebroken. Zo snel zelfs dat het normale metabolisme van de duif verminderd werkzaam is. Men noemt dit ook wel een negatieve energiebalans. Door deze negatieve energiebalans worden de hormonen die voor de vrijgave van de eicellen nodig zijn soms onderdrukt waardoor het proces van het leggen van eieren verstoord wordt! Een ander gevolg van te vette duivinnen kan zijn dat de geproduceerde eieren kleiner dan normaal zijn. Wanneer het te lang duurt voordat een duivin legt (max. 21 dagen) kunt u een kunsteitje in de schotel leggen of de duivin wegnemen en een 3-tal weken apart zetten. In hardnekkige gevallen willen wij in de praktijk nog wel eens een hormoonbehandeling toepassen om de duivin toch nog wat eieren te laten leggen.
Een tweede probleem dat we tijdens het kweekseizoen soms dagelijks mogen aanschouwen is legnood. Een duif verkeert in legnood wanneer het ei (dat wel aanwezig in de eileider) niet gelegd kan worden door de duivin. Het is dus niet zo dat wanneer een duivin na 21 dagen nog niet gelegd heeft ze legnood heeft. Het ontstaan van legnood kent verschillende oorzaken. Soms ontwikkelen jonge duivinnen die nog nooit gelegd hebben of eigenlijk nog te jong zijn om eieren te leggen legnood. Het ei is dan te groot of de eileider is er nog niet helemaal klaar voor. Het gebeurt soms ook dat het eerste eitje van een jonge duivin nog geen perfect gladde schaal heeft waardoor het extra moeilijk is om het ei te leggen. Er zijn echter ook andere oorzaken waardoor er meer legnood bij duivinnen optreedt. Een belangrijke oorzaak van overmatig veel legnood bij duivinnen zijn bacteriële infecties met Streptococcus gallolyticus en Salmonella Typhimurium (Paratyphus). Vaak is de eileider dan geïnfecteerd waardoor een misvormde of zelfs helemaal geen schaal wordt gevormd met legnood tot gevolg. Ga met een duif met legnood altijd naar de dierenarts. Het liefst een gespecialiseerd duivenarts. Wanneer u zelf gaat rommelen aan de duif is er een grote kans dat u het ei kapot maakt en de schil (of delen ervan) achterblijft in de duif. Wanneer de schil niet verwijderd wordt gaat de eileider ontsteken met veel een buikvliesontsteking en soms de dood tot gevolg!
Een derde probleem waar we in het kweekseizoen vaak tegenaan lopen is het niet uitkomen van eieren die in eerste instantie wel bevrucht en soms zelfs al gekipt zijn. Het kan natuurlijk altijd zijn dat 1 of misschien 2 eieren van een gehele ronde zwart worden of afsterven tijdens het uitkomen. Echter wanneer dit veelvuldig voorkomt (>10% is al verdacht) kan het ook een andere oorzaak dan gewoon toeval hebben. Bij een infectie van de eierstok met Streptococcus gallolyticus en Salmonella Typhimurium (Paratyphus) kunnen deze bacterïen in het ei terecht komen en kunnen deze de foetus tijdens de ontwikkeling doden. Na het afsterven van de foetus kleurt het ei vaak vlekkerig en extreem donker. Een andere veelvoorkomende oorzaak van sterfte in het ei, en dan vooral wanneer het ei aangepikt is of de jongen 1 of enkele dagen oud zijn is een infectie met het circovirus. Typisch voor een infectie met het circovirus is de sterfte van nestjongen in de leeftijd van 0-6 dagen oud. Wanneer de jongen sterven na deze leeftijd is er vaak sprake van een bacteriële infectie. En dan voornamelijk Paratyhpus!
Een ander en voor nu het laatste probleem dat zich tijdens de kweekperiode veelvuldig aandoet is het waterig poepen, ook wel nestspuiten, van de jongen in het nest van 7-25 dagen oud. Wanneer de jonge duiven van pap naar hardvoer over gaan zien we vaak overmatige vochtopname van de ouderduiven met deze nestspuiters als gevolg. De grote vraag van de jongen naar eiwitten spoort de ouderduiven aan om snel veel voedsel en water op te nemen. Door de grote opname aan water raakt de stofwisseling van de oude duiven uit balans. Wij gebruiken ter preventie Recup-Quick (30 ml /Liter). Dit is een uitgebalanceerd middel op basis van essentiële aminozuren, elektrolyten en vitaminen die zowel de behoeften van de ouderduiven als die van de jongen op peil houdt tijdens het opgroeien van de jongen. Wij beginnen dit middel standaard te geven wanneer de oudste jongen 4 dagen oud zijn en stoppen ermee wanneer de jongste 10 dagen oud zijn. Dit middel is een zeer welkome aanvulling op het dieet van de duiven. Wanneer de nestspuiters zich al voordoen verstrekken wij de duiven Diarreemiddel voor nestspuiters totdat de mest beter wordt. Nestspuiten is dus geen ziekte maar een tekortkoming in de voedingsbehoefte van uw duiven.
Ook dit jaar staan wij 28, 29 februari en 1 maart weer op de voorjaarsbeurs in Expo Houten. Zoals u al vele jaren van ons gewend bent bieden wij op de voorjaarsbeurs mestonderzoek aan tegen een gereduceerde prijs. Een klein onderzoek (haarworm, spoelworm en coccidiose) kost 5 euro per ingeleverd monster. Een uitgebreid onderzoek (klein + paratyhpus) kost 15 euro per ingeleverd monster. Geadviseerd wordt om een mestmonster over minimaal 3 dagen te verzamelen. Wij garanderen u dat de mestonderzoeken altijd door een dierenarts uitgevoerd worden! Zo missen wij geen enkele diagnose! Tevens hebben wij zoals gebruikelijk weer enkele leuke aanbiedingen om het nieuwe vliegseizoen zo goed mogelijk te begeleiden. Kom voor de aanbiedingen, gericht advies of gewoon een praatje gerust even langs bij onze stand (Dierenarts J. van der Sluis).
Tot op de beurs,
Stephan Göbel (dierenarts voor duiven)
DAP J. van der Sluis
Industrieweg 1
3628 EZ Kockengen
Tel. 0346-242457
E: info@duivenkliniek.nl